Nauka jazdy motocyklem od A do Z: lipca 2014

czwartek, 10 lipca 2014

Kombinezon

Mam nadzieję, że po wyborze kasku nie stwierdziłeś, że to już koniec zakupów i na motocykl nie wsiądziesz w adidasach, jeansach i koszulce na krótki rękaw ;)

Fakt, że przepisy nie regulują czy poza kaskiem musimy być jakkolwiek ubrani na motocykl nie znaczy, że powinniśmy zbagatelizować resztę ubioru, w końcu bezpieczeństwo powinno być priorytetem, a w przeciwieństwie do samochodu nie mamy poduszek powietrznych czy stref zgniotu.

W takim razie przyjrzyjmy się najpopularniejszej opcji ubioru czyli kombinezonowi motocyklowemu.

Cena

Znowu pierwszym kryterium są finanse. To od nich często będzie zależał nasz wybór.

600 zł - najniższa półka czyli najbardziej podstawowy kombinezon tekstylny bliżej nieokreślonej firmy
1400 zł - tyle kosztuje najtańszy już całkiem fajny kombinezon tekstylny (z odpinaną podpinką oraz odpinaną membraną przeciwdeszczową), zaczynają się również pierwsze 2-częściowe skórzane modele, która będą zazwyczaj raczej niskiej klasy/jakości (choć zdarzają się wyjątki)
2500 zł - dopiero mniej więcej od tej kwoty mamy już pełen wachlarz dobrych i bardzo dobrych kombinezonów zarówno tekstylnych jak i skórzanych (1- i 2-częściowych).
4000 zł - to już klasa TOP czyli wszystkie fajne, nowe technologie poprawiające nasze bezpieczeństwo i komfort, najlepsze materiały oraz kombinezony szyte na zamówienie

Rodzaje kombinezonów

Pewnie przeglądając ofertę sklepów z odzieżą motocyklową zauważyłeś, że kombinezony różnią się nie tylko materiałem z jakiego są wykonane ale również tym czy kurtka jest dopinana do spodni czy jest to całość. Biorąc te rzeczy pod uwagę możemy rozróżnić następujące opcje:

kombinezon tekstylny 2-częściowy (kurtka + spodnie)

    lub                i do tego

kombinezon skórzany 2-częściowy (kurtka + spodnie)

kombinezon skórzany 1-częściowy


Zanim zdecydujesz, który z nich wybrać zobaczmy jakie są między nimi różnice.

Skóra czy tekstyl ?

Wśród motocyklistów jest to tak odwieczne pytanie jak "co było pierwsze? jajko czy kura?". Zawsze znajdziemy zwolenników wychwalających pod niebiosa skórzane jak i tekstylne kombi. 

Skóra - zazwyczaj do produkcji kombinezonów używana jest skóra wołowa lub bydlęca o grubości 1,1 - 1,3 mm - zwróćmy uwagę na grubość ponieważ zdarzają się również o grubości 0,7-0,8 mm a to będzie troszkę za mało, chyba że będzie to już jakaś lepsza jakościowo skóra jak specjalnie przygotowana skóra D-Skin czy z kangura. Obydwie będą zapewne cieńsze, bardziej miękkie a przy tym bardziej odporne na ścieranie. 
Tekstyl - obojętnie jaki materiał tekstylny zostanie użyty (np.: cordura, nylon czy jakieś inne włókna poliamidowe) dosyć istotnym parametrem będzie oznaczenie, które znajdziemy obok nazwy, np 600D. Oznacza ono jaka jest gęstość włókien użytych w materiale. Im wyższa liczba tym większa gęstość, a co za tym idzie większa wytrzymałość na zdzieranie.
Ostatnio coraz częściej w rzeczach tekstylnych możemy zaobserwować, że oprócz materiału o którym pisałem przed chwilą do produkcji został użyty jeszcze kevlar (tak, ten sam materiał który możemy znaleźć m.in. w kamizelkach kuloodpornych). Wzmocnienie kevlarem pomoże nam uchronić naszą skórę podczas tarcia w momencie kiedy standardowy materiał zacząłby się przecierać (bo jak czytamy w opisie tego materiału "Kevlar jest lekki i niezwykle wytrzymały - pięciokrotnie mocniejszy od stali").

Jaką rolę pełni kombinezon ? 

Przede wszystkim ma nas chronić w razie "W". Czyli powinien być zrobiony z materiału, który w razie szlifowania po asfalcie nie przetrze się tak szybko jak codzienna odzież. Poza tym powinien mieć w newralgicznych miejscach ochraniacze, tak aby podczas upadku bądź uderzenia w cokolwiek to ochraniacze przyjęły na siebie siłę uderzenia.

Co do pierwszego warunku, w przypadku tarcia o asfalt nadal zdecydowanie najlepsze są kombinezony skórzane, na drugim miejscu będą tesktylno-kevlarowe (tutaj decydująca będzie ilość kevlaru oraz technologia połączenie tym materiałów) . Na kolejnym miejscu jest zwykła Cordura (bez dodatków kevlaru), a potem pozostałe materiały.

1- czy 2-częściowy ?

Zdecydowanie większość osób wybiera kombinezony 2-częściowe. Bierze się to z tego, że patrzymy m.in. na praktyczność takiego rozwiązania - kurtka i spodnie osobno, spinane zamkiem. Kiedy chcemy możemy nie tylko rozpiąć kurtkę ale również zdjąć, co jest bardzo przydatne w ciepłe dni jak trzeba zejść z motocykla i przejść się trochę czy to będąc na zlocie czy na zakupach lub kiedy chcesz posiedzieć ze znajomymi.
Kombinezon 1-częściowy wybierają zazwyczaj osoby jeżdżące regularnie po torze lub nastawione na bardziej sportową jazdę i chcące mieć troszkę większy poziom bezpieczeństwa. Warto dodać, że takie osoby zazwyczaj mają w szafie również kombi 2-częściowe do codziennej normalnej jazdy.

Kupując kombi 2 częściowe zwróć uwagę na połączenie kurtki ze spodniami. Nie tylko czy w ogóle jest, ale również jakie jest. Wyróżniamy 2 rodzaje zamków błyskawicznych, które możemy najczęściej znaleźć. Jeden to 10-15 cm zamek z tyłu, a drugi to zamek 360 stopni. Drugi zamek jest zdecydowanie bardziej polecany z racji tego, że jest on dookoła naszego pasa i kurtka z każdej strony będzie przyczepiona do spodni, a nie tylko lekko z tyłu jak w przypadku tego krótkiego zamka. Przy krótkim zamku, w razie ślizgu kurtka zamiast chronić Twoje ciało - podwinie się do góry i będzie przerwa między nią a spodniami - nie muszę Ci mówić jak to będzie bolało.
Po co w takim razie ten krótki ? Głównie po tzw podjechanie po bułki do sklepu na osiedlu  lub jazdy z małymi prędkościami (50 km/h to nie jest już mała prędkość; mowa tu o prędkości do 20km/h) np. po 'parkingu'.

Bezpieczeństwo = ochraniacze + dopasowanie + widoczność

Mówiąc o bezpieczeństwie na motocyklach pierwsze co przychodzi nam na myśl to 'ochraniacze'. W kombinezonach mamy różnego rodzaju protektory więc warto abyś poświęcił trochę swojej uwagi na to zagadnienie.
Pamiętaj ! Ochraniacze muszą być i koniec, a im ich więcej tym lepiej !
Jakie miejsca powinny być chronione ? Podstawowe to:
- kolana
- łokcie
- barki
Jest to już jednak trochę mało, chronione powinny być również:
- biodra
- plecy
- klatka piersiowa (w tańszych kombi raczej jeszcze nie występuje)

Zobacz czy wszystkie powyższe ochraniacze znajdują się w kombi, które chcesz kupić. Sprawdź również czy jest możliwość ich wyjęcia. Większość ochraniaczy jest przyczepiona na rzep albo ułożona w specjalnych kieszeniach na protektory. Warto sprawdzić w ulotkach od tego kombi albo poprosić sprzedawcę aby wyjął i pokazał Ci ochraniacze w celu sprawdzenia czy spełniają odpowiednie certyfikaty. Oficjalnie nie ma przymusu aby każde kombi miało ochraniacze czy aby ochraniacze miały stosowne certyfikaty, ale skoro robi się takie testy i przyznaje lub nie certyfikat sprawdzający podatność na uderzenia to lepiej mieć przebadany protektor.


Po wyjęciu ochraniacza musi być na nim oznaczenie o spełnieniu certyfikatu CE:

CE EN 1621-1 - dotyczy ochraniaczy na barki, ramiona, łokcie, przedramiona, biodra, kolana i golenie
CE EN 1621-2 - określa poziom bezpieczeństwa ochraniaczy kręgosłupa
CE EN 1621-3 - dotyczy ochraniacza klatki piersiowej
CE EN 1621-4 - najnowszy omawiający nadmuchiwane ochraniacze dla motocyklistów czyli min poduszki powietrzne nad którymi coraz intensywniej trwają prace


UWAGA ! Na ochraniaczu musi być pełna nazwa normy, a nie tylko napis "CE".



Ze względu na komfort ochraniacze dzielimy na:


- miękkie - miękka pianka, często 2-3 warstwowa









- półmiękkie - usztywniona, wyprofilowana pianka, utrzymująca stały kształt









- twarde - twarde ochraniacze z tworzywa sztucznego i delikatnej pianki/gąbki
od wewnątrz dla wygody






Sam fakt, że masz na sobie kombinezon z ochraniaczami nie sprawi, że jesteś już w pełni bezpieczny. Aby tak było to oprócz wyboru odpowiedniego materiału z jakiego będzie zrobiony, ważne jest również dopasowanie go do naszego ciała, czyli dobranie odpowiedniego rozmiaru i kroju.
Pamiętaj, że obojętnie czy będzie to kombinezon skórzany czy tekstylny całość musi ściśle przylegać do naszego ciała. Tak jak przy skórzanym raczej nie będzie problemu aby Cię do tego namówić, tak przy tekstylnym, który bardziej przypomina Twój codzienny strój, już tak. Bardzo dużo osób właśnie tekstylne kombi kupuje zdecydowanie za duże, za luźne.
Po przymierzeniu, sprawdź, czy:
- całość przylega dosyć mocno do ciała
- długość rękawów i nogawek w momencie jak siedzisz na motocyklu (kwestia pozycji) nie jest za krótka ani za długa, najlepiej sprawdzić to razem z wysokimi butami motocyklowymi oraz długimi rękawicami - siedząc na motocyklu kombinezon nie może wychodzić z butów a rękaw z rękawic
- ochraniacze są w odpowiednich miejscach (czasami jest to kwestia poprawienia na mocowaniu - rzepie lub w kieszenie na protektor) oraz czy nie przemieszczą się w razie 'W'
- po odpięciu podpinek ponownie sprawdzamy zwłaszcza dopasowanie ochraniaczy (sprawdź czy są dodatkowe paski aby zredukować luz powstały po wyjęciu warstwy)
Pamiętaj ! Większość sezonu będziesz jeździł bez założonych wszystkich warstw !
Najczęściej proponuje się przymierzanie kombi z warstwami wpiętymi i z wypiętymi a następnie wybranie kompromisu, co zazwyczaj wygląda tak: lekko za ciasny przy wszystkich warstwach założonych i minimalnie za luźny przy wypiętych podpinkach.
Przymierz co najmniej kilka różnych kombi zanim podejmiesz decyzję bo każdy model, każdej firmy może leżeć trochę inaczej.

Ostatnią rzeczą związaną z bezpieczeństwem bez wątpienia jest nasza widoczność. Abyś był dodatkowo widoczny na motocyklu oraz poza nim upewnij się, że wybrane kombi ma elementy odblaskowe. Nie ważne czy są to kawałki materiału w kolorach kamizelek odblaskowych czy paski z materiału odblaskowego w kolorze kombinezonu. Grunt aby jakieś były, abyś był lepiej widoczny.




Dodatki, warstwy, akcesoria

Skóra może być 'jednolita' bądź 'perforowana' czyli z dziurkami do lepszej wentylacji (ale w czasie deszczu momentalnie przecieka). Obecnie, kombi skórzane rzadko kiedy jest w 100% skórzane, często możemy zauważyć w nim tekstylne elastyczne wstawki umieszone dla naszej wygod z tyłu kolan czy od wewnętrznej strony łokci. W kombinezonach skórzanych czasami stosuje się wszytą na stałe membranę przeciwdeszczową, oraz częściej odpinaną podpinkę ocieplającą.
W kombinezonach tekstylnych również są dostępne takie warstwy jak membrana czy podpinka ocieplająca. Z tym, że mamy trochę więcej możliwości, ponieważ membrana może być wszyta na stałe bądź odpinana (i to rozwiązanie najbardziej polecam, bo nawet jak będzie to gore-tex to i tak w upalny dzień podczas stania w korku będzie nam zdecydowanie za gorąco już po 15-20 minutach). Podpinka ocieplająca zawsze jest odpinana. Również możemy mieć dodatkowe wloty powietrza zamykane zamkami np na barkach czy rękawach. Możesz również kupić sobie kombi tylko na gorące dni czyli bez żadnych dodatkowych warstw, zrobione z materiału bardziej przewiewnego jak np 'mesh', o ile nie planujesz jazdy w deszczu czy w chłodniejsze dni.

Garb aerodynamiczny - element spotykany tylko w sportowych kombinezonach skórzanych aby poprawić aerodynamikę samego kierującego. Kiedy jedziemy w mocnym złożeniu, powietrze opływające kask zazwyczaj zaczyna wirować w miejscu zaraz za kaskiem ponieważ jest duża różnica wysokości między czubkiem kasku a plecami, powodując niekorzystne zmiany aerodynamiczne. W momencie gdy mamy taki garb,  zmniejszamy tą różnicę wysokości i powietrze po opłynięciu kasku leci po naszych plecach dalej. Nie traktujemy tego jako ochraniacz.



Ślizgacze na kolana (slidery) - występują w sportowych kombinezonach skórzanych (spodnie), doczepiane na rzep, są takim swoistym ogranicznikiem podczas schodzenia w zakrętach 'na kolano', tak aby nie trzeć od razu kombinezonem tylko wymiennym plastikowym sliderem. Mimo, że mogą się przydać w czasie upadku to nie są traktowane jako ochraniacze.






Ochraniacze tytanowe - dodatkowe ochraniacze występujące zazwyczaj w troszkę wyższych modelach, jako dodatkowe wzmocnienie najbardziej narażonych miejsc takich jak kolana, łokcie i barki. Pamiętaj, że pod nimi tak czy inaczej powinny być zwykłe ochraniacze.






Czy jest jakaś alternatywa ?

Pewnie zastanawiasz się czy ewentualnie jest jakaś inna możliwość bezpiecznej jazdy bez konieczności zakładania za każdym razem całego kombi zwłaszcza gdy na dworze 40 stopniowy upał ? Pocieszę Cię, że jest kilka opcji, jedną z nich już wymieniłem (kombi z materiału typu 'mesh'), ale dokładniej opowiem o nich innym razem ;)