Przedstawię tutaj pewne ogólne zasady, oraz skupię się na najpopularniejszych wyborach dla kat. A czyli motocyklach klasy naked/szosowe (czyli naked z owiewką).
W trakcie kursu nauki jazdy jeździsz/jeździłeś motocyklem szkoleniowym. W niektórych OSK pierwsze zajęcia rozpoczyna się od mniejszych motocykli (o pojemności 125 lub 250) i dopiero po paru godzinach kursant zaczyna jazdy na większym, docelowym sprzęcie. Jeżeli trafiłeś do dobrego OSK to tak właśnie powinno to wyglądać. Ale pamiętaj ! Odbycie takiego kursu nie da Ci umiejętności do bezpiecznej jazdy każdym motocyklem. W końcu wyjeździłeś zaledwie ok 20 może 30 h. Tak, słowo "zaledwie" jest bardzo dobrym słowem. Wielu motocyklistów tyle godzin przejeżdża w ciągu 1-go bardziej owocnego weekendu.
Gdzie szukać pomocy ?
Poza nauczeniem Cię podstaw techniki jazdy motocyklem, Twój instruktor powinien pomóc Ci w wyborze zarówno ubioru motocyklowego jak i samego motocykla. Jest to bardzo ważne bo w końcu kto wie lepiej jak sobie radzisz na motocyklu jak nie ON ? Niestety jak to bywa w takich sytuacjach rzeczywistość znowu różni się od teorii. Zdecydowana większość instruktorów nie dość, że nie uczy jak poprawnie jeździć (może nawet sami nie wiedzą) to nie potrafią w żaden sposób poprawnie doradzić kursantowi, a na zadane pytania odpowiadają "kup to co Ci się podoba". Nie tak to powinno wyglądać.
Zapewne, jak większość z początkujących motocyklistów szukałeś odpowiedzi na portalach czy forach internetowych o tej tematyce. Pamiętaj aby nie brać zawsze na poważnie tego co tam zazwyczaj znajdziesz. Na portalach każdy taki temat opisywany jest dosyć ogólnie, uniwersalnie, zazwyczaj przez osoby które często nie znają realiów nauki jazdy i tego czy w ogóle młodzi motocykliści potrafią jeździć czy nie.
Na forach internetowych warto przyjąć zasadę, że na 100 "znawców" udzielających porady, zaledwie 5 faktycznie wie co mówi, a część jest na podobnym etapie co Ty teraz ;) - ot taki paradoks, sami szukają, ale innym doradzają. Poza tym w jaki sposób ludzie, którzy kompletnie Ciebie nie znają mogą Ci pomóc w tym wyborze ? Zachowaj zatem rozsądek.
Czym się powinieneś kierować wybierając swoje pierwsze moto ?
Przede wszystkim najważniejszym kryterium to Twoje umiejętności. To one są wyznacznikiem jakiej pojemności, mocy i momentu obrotowego powinien być motocykl.
Skąd masz wiedzieć na jakim poziomie jest Twoja technika jazdy ? Znowu wracamy do instruktora z którym miałeś zajęcia. Powinien udzielić Ci odpowiedzi na to pytanie. Jeżeli jednak nie możesz na niego liczyć, to pozwól, że spróbuje coś na to poradzić.
Odpowiedz sobie na pytania:
1.1. Czy przed kursem jeździłeś na motorowerach/motocyklach ?
1.2. Jeżeli tak to ile czasu i ile km zrobiłeś ?
2. Jak Ci idzie nauka jazdy na kursie ?
3. Czy nauka nowych ćwiczeń idzie Ci szybko czy wolno ?
4. Jak się czujesz na motocyklu ? Jak "ryba w wodzie" = siadasz i jedziesz , czy podchodzisz do motocykla z lekką obawą i czujesz że masz pewne ograniczenia np przy skręcaniu czy przyspieszaniu ?
5. Czy jak jeździsz (zwłaszcza po placu) zdarza Ci się poddać emocjom i odkręcać mocno manetkę ?
Odpowiedzi na te pytania trochę nam pomogą, ale o tym za chwilę.
Drugim kryterium to gabaryty Twoje i motocykla. Wybierając motocykl powinieneś wziąć pod uwagę czy motocykl nie będzie za duży ani za mały dla Ciebie.
Wysokość siedzenia.
Aby dobrze dobrać pod tym względem motocykl usiądź na nim i zobacz czy obydwie stopy bez problemu sięgają do ziemi (całą stopą) oraz czy masz lekko zgięte kolana. Dzięki temu będziesz czuł się pewniej podczas hamowania czy ruszania, a ewentualne nierówności nawierzchni nie będą dla Ciebie problemem.
Trójkąt: podnóżki -> siedzenie -> kierownica.
Nawet jak dosięgasz odpowiednio nogami do ziemi sprawdź czy odległość do kierownicy nie jest zbyt duża oraz jaki masz kąt ugięcia kolan w czasie trzymania nóg na podnóżkach (nieprawidłowy kąt może prowadzić do częstych skurczy czy bólu kolan).
Ważny również będzie ciężar Twojego 'bika'. Sprawdź czy nie będziesz miał problemu z utrzymaniem go na postoju oraz podczas przeprowadzania np po parkingu.
Jakie motocykle powinniśmy rozpatrywać ?
Idealnie by było aby przygodę z jednośladem rozpocząć do motoroweru czyli pojemności 50 ccm.
Następnie wraz ze zdobywanym doświadczeniem przesiąść się na 125, 250, 500 i dopiero 600 ccm.
Zeszłoroczna zmiana przepisów troszkę skomplikowała wybór pierwszego motocykla niemalże zmuszając wręcz do zaczęcia przygody od motocykla o pojemności 600-650 ccm. Czyli jak to w naszym państwie zwykle bywa - miało być lepiej, ale znowu coś nie wyszło.
Obecnie ciężko namówić kogokolwiek kto robi kurs na kat. A aby jednak kupił coś mniejszego. Warto się jednak nad tym poważnie zastanowić. Mam nadzieję, że skoro to czytasz to zapewne chciałbyś dokonać prawidłowego wyboru.
Kilka linijek wyżej zadałem Ci parę pytań. Spójrz jeszcze raz na nie, a następnie porównaj je z moją propozycją odpowiedzi i zobacz na jakie motocykle powinieneś zwrócić uwagę:
1. Nie 2. Średni/Słabo 3. Wolno/Przeciętnie 4. Z lekką obawą / nie czuje się pewnie 5. Nie
To powinieneś zastanowić się nad:
Yamaha YBR 250
Honda VTR 250
Kawasaki Ninja 250 R / Ninja 300 R
lub podobnymi
Takie motocykle dysponujące stosunkowo małym ciężarem oraz małymi gabarytami będą idealną bazą do Twojej dalszej nauki. Mała moc i mały moment obrotowy spowodują, że będą wybaczały Ci większość błędów związanych z twoimi brakami w technice.
Moc ok 20-30 KM przy 7500-11000 obr/min.
Moment obrotowy ok 20 Nm przy 6500-8000 obr/min.
Prędkość maksymalna ok 130-160 km/h
1. Nie / tylko parę razy 2. Średnio/W miarę 3. Przeciętnie/Raczej planowo 4. Czuje się całkiem dobrze 5. Nie/Tak
Poza motocyklami wymienionymi powyżej możesz rozważyć zakup:
Kawasaki GPZ 500
Suzuki GS 500
Kawasaki ER 5
Honda CB 500 / CBF 500
Nowsze motocykle klasy naked/sportowe klasy 500 i mocy 35 kW
lub podobnymi
oraz Yamaha XJ600
Motocykle z tej grupy są mniejsze i lżejsze od przeciętnych 600tek, a ich parametry w zupełności wystarczą na jazdę zarówno po mieście jak i w trasie. Wybaczają sporą część braków technicznych, ale jednak dużo mniej niż 250-tki min ze względu na o wiele lepsze przyspieszenie (od 0 do 100 km/h w granicach 5s).
Moc ok 45-60 KM przy 9000-9500 obr/min.
Moment obrotowy ok 40-50 Nm przy 7000-8000 obr/min.
Prędkość maksymalna ok 170-200 km/h
1. Tak, sporo 2. Bardzo dobrze 3. Raczej szybko/Szybko 4. Dobrze / Bardzo dobrze 5. Nie
Jeżeli tak odpowiedziałeś to do powyższych 500-tek możemy dołożyć jeszcze kilka słabszych 600-tek (chociaż patrząc na dane techniczne ciężko mówić tutaj słowo "słaby"):
Suzuki GSF 600 Bandit
Honda CBF 600
Yamaha XJ6
Suzuki GSF 650 Bandit
Kawasaki ER 6
Kawasaki Versys 650
Honda CB 750 Nighthawk - mimo większej pojemności danymi technicznymi wygląda podobnie
Przy czym trzeba już pamiętać, że przyspieszenie tych motocykli od 0 do 100 km/h wynosi ok 4 s czyli przy ewentualnych błędach możecie nie mieć czasu na reakcję. Takie motocykle prawie nie wybaczają błędów, więc musisz się dobrze zastanowić czy masz wystarczająco duże umiejętności aby rozpoczynać przygodę właśnie od tych motocykli.
Poza wymienionymi motocyklami czasami w propozycjach pojawia się jeszcze kilka modeli:
Suzuki DL 650 V-Strom
Ducati Monster 600
Suzuki SV 650 / Gladius - pomimo, że w niektórych WORD-ach Gladius jest na egzaminie
Honda CB 600 Hornet
Yamaha FZS 600 / FZ6 Fazer
Honda CBR 600 F4i
Pierwsza grupa to motocykle z silnikiem typu V2, który wymaga o wiele większych umiejętności panowania nad gazem czy zmiany biegów przede wszystkim w dół. Poza tym typ silnika mówi nam jeszcze to, że maksymalny moment obrotowy jest dostępny prawie od samego początku czyli reakcja motocykla na Twój ruch manetki będzie o wiele bardziej nerwowa niż w motocyklach, które polecałem wcześniej.
Druga grupa to mocniejsze 600-tki o mocy 100 KM i więcej oraz przyspieszeniu od 0 do 100 km/h w czasie ok 3.5 s, a użyte w nich silniki pochodzące w prostej linii od sportowych 600-tek będą zachęcały do częstego odwiedzania czerwonego pola. Takimi motocyklami na prawdę ciężko jeździć wolno i spokojnie.
Przede wszystkim dużym problemem po takim ewentualnym wyborze jest niewybaczanie błędów w jeździe oraz ograniczona możliwość szlifowania własnych umiejętności.
No dobra, ale na kursie jeżdżę na 600-tce i jakoś sobie radzę to po co kupować mniejszy motocykl ?
Zauważ, że na kursie przez większość z tych 20 h przejeździłeś na placu prędkościami zapewne do 20 km/h i kilka razy pod 50 km/h ćwicząc hamowanie awaryjne czy omijanie przeszkody (teoretycznie powinieneś mieć jeszcze wypad poza teren zabudowany, ale oboje wiemy jak jest na w praktyce). Czyli tak na prawdę w ogóle nie miałeś możliwości zobaczenia tego co oznacza taka moc i taki moment obrotowy jaki oferują te motocykl, oraz nie miałeś możliwości nauczenia się jazdy z prędkością 90 km/h i więcej.
Patrząc w taki sposób, równie dobrze mogłeś jeździć na 200-stu kilogramowej 250-tce.
Kupując mniejszy i słabszy motocykl masz dużo większą szansę nauczenia się poprawnej techniki niż w przypadku kupna większej maszyny.
Chcę kupić od razu docelowy motocykl bo nie stać mnie aby co sezon zmieniać motocykl, bo w tym mi zabraknie mocy.
Uwielbiam te 2 argumenty ;)
Przede wszystkim motocykle (poza nowszymi) nie tracą tak na wartości jak samochody. W związku z tym, że motocyklem nie jeździ się całym rokiem, a przeciętny motocyklista w sezonie przejeżdża od 5 do 10 tyś km. O wiele większe znaczenie od rocznika będzie miał stan techniczny i wizualny.
Możemy rozróżnić 2 najbardziej popularne pułapy cenowe w jakich kupuje się pierwsze motocykle. Pierwszy to ok 5 tyś zł a drugi to ok 10 tyś zł. Są to 2 progi, na których cena się zatrzymuje na jakiś czas. Większość osób która kupiła motocykle do ok 10 tyś zł, zazwyczaj po sezonie czy dwóch sprzedała je za podobną cenę. Należy jednak przyjąć zasadę, że im droższy motocykl (zapewne też młodszy) tym utrata wartości będzie bardziej odczuwalna. Sam miałem kilka motocykli z tego pułapu i na żadnym nie straciłem więcej niż 500 zł. Kwestia dobrego kupna i dbania o swoje moto przez cały okres eksploatacji.
Zwróć uwagę, że za ok 5 tyś zł możesz kupić zarówno motocykl np z 2003 roku jak i z 1995 - ważny jest stan pojazdu.
No i drugi argument - moc.
Patrząc na parametry standardowej 600-tki to obawiam się, że większość motocyklistów nie wykorzystuje potencjału tego motocykla nawet w 50 %. Stwierdzenie o braku mocy najczęściej wiąże się z przyspieszaniem motocykla w trasie np podczas wyprzedzania. Osoby, które zazwyczaj tak mówią zapewne nie wiedzą co to jest moment obrotowy i ile wynosi w ich motocyklu ,oraz co ważniejsze, przy jakich obrotach będzie miał wartość maksymalną. Aby wykorzystać w pełni przyspieszenie należy mieć obroty silnika cały czas w zakresie gdzie moment obrotowy jest największy. Tylko aby to zrobić zazwyczaj trzeba zbić z 6-tego o 2 biegi w dół, a to już jest dla niektórych za dużo roboty. Stąd poszukiwanie motocykla, który będzie zachowywał się jak bezbiegowy skuter. Ruszy z 2 biegu i całe miasto przejeździ bez ani jednej zmiany biegu (rozpiętość prędkości w motocyklu o pojemności 1000 ccm na drugim biegu to od ok 20-30 km/h do sporo ponad 100 km/h). Czyli popularny "brak mocy" w motocyklu najczęściej wiąże się z brakami w technice kierującego a nie w za słabym motocyklu.
Mam nadzieję, że udało mi się pomóc Ci w podjęciu tej trudnej decyzji. Jeżeli jednak masz jeszcze jakieś wątpliwości czy pytania to pisz a na pewno Ci pomogę.
